ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» 01/05/1937

Οι στολισμοί των Επιταφίων

ΙΕΡΩΝ ΝΑΩΝ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ, ΟΠΩΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

ΜΕΓΑΛΟ Σάββατο σήμερα, όπου όλοι οι πιστοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί πενθούμε για την εις Άδου κάθοδο Του Κυρίου και αναμένουμε την Ανάστασή Του.

Σε όλους τους Ιερούς Ναούς της πατρίδος μας και όχι μόνο,  το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής και πριν από την τελετή της Αποκαθήλωσης, οι Ιερείς τοποθετούν τον Επιτάφιο επάνω στην Αγία Τράπεζα, όπου με τον όρο «Επιτάφιος» στην πραγματικότητα νοείται ένα Λειτουργικό ύφασμα, το οποίο συνήθως είναι κεντημένο με πλούσια διακόσμηση και αναπαριστά την εικόνα του νεκρού σώματος Του Κυρίου μετά την Αποκαθήλωσή Του και σε στάση έτοιμη για την Ταφή Του, σκηνή που προέρχεται από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον.

Ακολούθως και μετά την Αποκαθήλωση του Κυρίου, Ιερέας σκεπάζει με λευκό σεντόνι (ύφασμα) το ξύλινο ομοίωμα του Εσταυρωμένου Κυρίου, το οποίο μόλις έχει αφαιρεθεί από τον Σταυρό και το μεταφέρει εντός του Ιερού, ενώ λίγο πριν το τέλος της Ακολουθίας των Μεγάλων Βασιλικών Ωρών και του Εσπερινού της Αποκαθηλώσεως, οι Ιερείς συνοδευόμενοι από παπαδοπαίδια με κεριά και θυμίαμα, μεταφέρουν τον Επιτάφιο πάνω από τα κεφάλια τους με πομπή από την Αγία Τράπεζα προς το κέντρο των Ιερών Ναών και τον τοποθετούν σε ένα ξύλινο κουβούκλιο, το οποίο συνεκδοχικά στις ημέρες μας επίσης ονομάζουμε Επιτάφιο, το οποίο ξύλινο κουβούκλιο συμβολίζει τον λίθο όπου τοποθετήθηκε το άψυχο σώμα Του Κυρίου και είναι από νωρίς στολισμένο με ανοιξιάτικα άνθη.

Το βράδυ κάθε Μεγάλης Παρασκευής και μετά το πέρας του Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου και τη Μεγάλη Δοξολογία, σε όλους τους Ιερούς Ναούς γίνεται η περιφορά των Επιταφίων στους δρόμους των Ενοριών, συνοδεία Ιερέων και πλήθους πιστών, όπου ψέλνονται τα «Εγκώμια» και το «Τρισάγιον».

Σήμερα, με αφορμή το έθιμο του στολισμού των Επιταφίων και της περιφοράς των στους δρόμους των Ενοριών, θα μεταφερθούμε, νοερά φυσικά, στο μακρινό 1937, όπου μέσα από τις στήλες της εφημερίδος «Ακρόπολις» και συγκεκριμένα από την 5^η σελίδα του φύλλου του Μεγάλου Σαββάτου 1 Μαΐου 1937, θα ενημερωθούμε για το πως έγινε η Περιφορά των Επιταφίων, καθώς και για το ποια άτομα είχαν φροντίσει για τον στολισμό τους, στους κάτωθι Ιερούς Ναούς της πόλης μας (κατά σειρά ανάγνωσης από το άρθρο της εφημερίδος), Αγίου Νικολάου, Αγίων Πάντων, Παντανάσσης, Αγίων Αποστόλων, Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και Αγίας Ελεούσης.

Από την 5^η σελίδα, λοιπόν, της εφημερίδος «Ακρόπολις», αντλούμε τις κάτωθι πληροφορίες:

«ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (Καλλιθέας) – Με φυσικά ωραία άνθη ενένετο ο στολισμός του Επιταφίου του ιερού ναού Αγίου Νικολάου Καλλιθέας, τη φροντίδι των δεσποινίδων Θ. Τσιτουρίδη, Παρθενόπης Καρακολπάκη, Σοφ. Ιτίδου και Ευριδίκης Ψωμιάδου.

ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (Χαροκόπου – Καλλιθέας) – Εξαιρετική συγκέντρωσις πιστών των Αγίων Πάντων Χαροκόπου – Καλλιθέας. Ο αρχιμανδρίτης κ. Χρυσόστομος Μόγδης και οι επίτροποι κ.κ. Σταμ. Χανιώτης, Ματθ, Βουλουμπασάκης, Νικ. Δαμασκιώτης και Σταμ. Τσαπάρας, επιμελήθησαν του στολισμού του Επιταφίου και του ναού. Το εκκλησίασμα πυκνότατον.

Ο Επιτάφιος εστολίσθη υπό κυριών και δεσποινίδων της ενορίας υπό την οδηγίαν ειδικού και του νεωκόρου κ Ε. Καραβοκύρη.

Εις τας τέσσαρας γωνίας αυτής ίσταντο εις στάσιν προσοχής και με τον κοντόν υπό μάλης ναυτοπρόσκοποι της 2ας ομάδας Καλλιθέας.

ΝΑΟΣ ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΗΣ (Τζιτζιφιές) – Ο νεόδμητος περικαλλής ναός της Παντανάσσης (βλέπε εδώ) εις τον συνοικισμόν Τζιτζιφιών εδέχθη από της πρωίας τα πλήθη των ευσεβών ενοριτών. Οι επίτροποι κ.κ. Λ. Μυσιρλής, Ε. Γρηγορίου και Β. Μαραβίδης επέβλεπον την τάξιν, ενώ υπό την εποπτείαν του κ. Αγκαβανάκη αι δίδες Παρί Κατούδη, Ευαγγελία Μυρσιλή, Παρί Πεγνιγιάννη, Μ. Χατζηκωνσταντίνου, Κατίνα Σιβρή και Μαρία Νικολαΐδου, επεδόθησαν εις τον στολισμόν του Επιταφίου.

Χάρις εις τας προσπαθείας των ως άνω ο στολισμός του Επιταφίου του ναού Παντανάσσης παρουσίαζεν ένα ωραίον καλλιτεχνικόν σύνολον.

ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ (Τζιτζιφιές) – Εις τον ναόν τούτον από πρωίας ήρχισεν ο στολισμός του Επιταφίου υπό κυριών και δεσποινίδων, υπό την εποπτείαν του αρχιμανδρίτου κ. Σοινίκη και των Επιτρόπων κ.κ. Ι. Δρακοπούλου, Β. Γεωργαντή, Γ. Λεονταρίδη και Ζ. Σαντοριναίου.

Ο στολισμός του Επιταφίου καλλιτεχνικώτατος με λευκές και μωβ βιόλες και γιρλάντες από λευκήν μέταξαν.

Εις τον στολισμό επρωτοστάτησαν αι κυρίαι: Σούλα Λεονταρίτη, Αγγελική Απέργη, Ευανθία Πετράκη και αι δίδες Χάρις Γεωργαντή, Αγγελική Αποστολοπούλου, Φωφώ Ιντζιρτζή, Παρασκευή Καπόνια και άλλαι.

ΝΑΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΟΣ (Καλλιθέας) – Υπό των επιτρόπων του ιερού ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Καλλιθέας κ.κ. Φ. Βαβάκη, Σπ. Λαρεντζάκη και Β. Αιγαλάκη, κατεβλήθη εξαιρετική προσπάθεια διά τον καλλιτεχνικόν στολισμόν του Επιταφίου.

Ο στολισμός ήρχισεν ενωρίς την πρωίαν παρά των δίδων Αθανασίας Χαραλαμπίδου, Θ. Ιωσηφίδου, Ελ. Ζαχαριάδου, Ευστρ. Σοβαροπούλου, Βαρυπάτη και Περδικούρη.

Ο Επιτάφιος στολισμένος με ωραία φυσικά άνθη παρουσίαζεν ένα καλλιτεχνικόν σύνολο.

… Ο Επιτάφιος της Αγίας Ελεούσης (Καλλιθέας), στολίσθηκε κυρίως με ωραία λουλούδια του αγρού και με πασχαλιές, καθώς και με στεφάνια.

Στο στόλισμα επέβλεψαν όλα τα κορίτσια της ενορίας».

Ακρόπολις, Μ. Σάββατο 01-05-1937, σελίδα 5

Η 5^η σελίδα της εφημερίδος «Ακρόπολις», του Μεγάλου Σαββάτου 1 Μαΐου 1937, σε pdf μορφή.

Βέβαια, να σημειώσουμε εδώ, το γεγονός ότι και σε προγενέστερες ή και μεταγενέστερες ακόμη προπολεμικές εκδόσεις, όχι μόνο της εφημερίδος «Ακρόπολις», αλλά και σε αρκετές άλλες εφημερίδες από το αρχείο της Βιβλιοθήκης της Βουλής, που αποτελεί πηγή ερευνών μας, γίνεται και πάλι αναφορά στον στολισμό των Επιταφίων Ιερών Ναών της πόλης μας, αλλά στην αναδημοσίευση του συνόλου των σχετικών αναφορών, θα προβούμε στο μέλλον, ενώ παρακάτω παρατίθενται ενδεικτικά, φωτογραφίες από τους Επιταφίους, 

όπως αυτοί στολίστηκαν φέτος, στους κάτωθι Ιερούς Ναούς:

Επιτάφιος Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.

Επιτάφιος Ιερού Προσκυνήματος Παναγίας Ελεούσης.

Επιτάφιος Ιερού Ναού Αγίας Παρασκευής.

Επιτάφιος Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου.

Επιτάφιος Ιερού Ναού Αγίας Βαρβάρας.

Επιτάφιος Ιερού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.