ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ: 19 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1946

Το επιταχθέν επιβλητικό Μέγαρο

ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ, ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΟΥΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΤΟΥ

ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ σήμερα εβδομήντα πέντε (75) ολόκληρα χρόνια από την ημέρα που το επιταχθέν από τους Ιταλούς κατά τη διάρκεια της Κατοχής, επιβλητικό Μέγαρο του ιστορικού Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, επέστρεφε στους νόμιμους κατόχους του.

Ως γνωστόν, ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών ιδρύθηκε στις 29 Ιανουαρίου 1928 και από τότε, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά και στο εκπληκτικό λεύκωμά του «Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών. 1928 – 2008, 80 χρόνια προσφοράς»: «μέλημά του είναι να αναπτύσσουν τα μέλη του σχέσεις αλληλεγγύης και αλληλοϋποστήριξης. Φροντίδα του, να προωθεί την κοινωνική και πνευματική ζωή. Έργο του, να επιλύει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Κωνσταντινουπολίτες. Και όραμά του, να συνεχίζει τις εκπολιτιστικές βυζαντινές παραδόσεις».

Φυσικά, όλα τα προαναφερόμενα, στην 93χρονη και πλέον ιστορία του, τα έχει επιτύχει στο απόλυτο πρωτοστατώντας με πάμπολλες φιλανθρωπικές ενέργειες, τόσο προπολεμικά και μεταξύ άλλων, με τη Φιλόπτωχο Αδελφότητα Κυριών του, τη σίτιση μαθητών και μαθητριών, καθώς και τη περίθαλψη ασθενών και γερόντων της περιοχής, με τη δημιουργία Μαθητικού Συσσιτίου, Γυμναστήριου Παίδων, αλλά και Λαϊκού Ιατρείου, με τη δημιουργία Νυχτερινής Σχολής, με την χρηματική επιβράβευση μαθητών της εποχής, οι οποίοι είχαν διακριθεί για τις επιδόσεις τους, όσο και μεταπολεμικά και δη στις μέρες μας, που, πάντα πιστός στις παραδόσεις και στους σκοπούς ίδρυσής του, παραμένει ακραιφνής υπέρμαχος των απαράγραπτων δικαίων του Κωνσταντινουπολίτικου Ελληνισμού, συνεχίζοντας, παράλληλα, αφενός μεν το πολυποίκιλο φιλανθρωπικό έργο του, αφετέρου δε, την προαγωγή, αλλά και παραγωγή Πολιτισμού.

Το επιβλητικό Μέγαρο του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, το 1938.

Σύμφωνα με το εξαιρετικό και σπάνιο Λεύκωμα: «ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ. ΑΘΗΝΑΙ. 1928 – 1938», το οποίο αποτελεί ανεκτίμητης αξίας ιστορικό ντοκουμέντο και μέρος του πολυποίκιλου αρχείου της εφημερίδος μας: «Κατόπιν προσωρινής στεγάσεως του Συλλόγου εις ιδιωτικά οικήματα επετεύχθη η αγορά του οικοπέδου, εφ ού σήμερον το Μέγαρον αυτού και η έναρξις της ανεγέρσεως επί σχεδίου φιλοπονηθέντος παρά του εκ των μελών αυτού διακεκριμένου μηχανικού κ. Δ. Δημητριάδου επιβλέψαντος αφιλοκερδώς εις τας εργασίας της ανεγέρσεως.

Ο θεμέλιος λίθος ετέθη τον Οκτώβριον 1930 παρά του αειμνήστου Μητροπολίτου Αμασείας Κυρού Γερμανού Καραβαγγέλη, εις τας εμπνευσμένας εισηγήσεις του οποίου οφείλεται κατά μέγα μέρος η έναρξις του έργου.

Η πρώτη οικονομική αρωγή προς τούτο εγένετο διά γενναίων εισφορών των κ.κ. Γερ. Χουρμουζιάδου, Δ. Αναγνώστου, Αν. Μιχαηλίδου, Ε. Ευγενίδου, Απ. Σιταρά και Π. Τζεραχίδου και εν μικροτέρα αναλογία των μελών του Συλλόγου ως και δι’ άλλων πόρων, συντελεσθείσης ούτω της ανεγέρσεως του ισογείου τμήματος, εν δε έτος βραδύτερον, ήτοι τω 1931 και του άνω ορόφου διά της οικονομικής ενισχύσεως του Υπουργείου Προνοίας, των κ.κ. Σ. Αντωνιάδου και Α. Κιοσέογλου ως και του προϊόντος δανείου, εξοφληθέντος κατά τα μετέπειτα έτη και επί Δ. Συμβουλίου αποτελουμένου εκ των κ.κ. Ν. Λεωνιάδου, Προέδρου και Γ. Χουρμουζιάζου, Α. Σιταρά, Αρ. Αιγίδου, Δ. Δημητριάδου, Ελ. Παξιμαδά, Μ. Μαζοκόπου, Κ. Φοντούλη και Ν. Μπαλτατζή, μελών.

Η αλματώδης όμως πρόοδος του πολλαπλώς κοινωφελούς έργου του Συλλόγου κατέστησεν ανεπαρκές το υπάρχον κτίριον και απαραίτητον την επέκτασιν αυτού.

Εφ ώ το Δ. Συμβούλιον, όπερ ανέλαβε τα του Συλλόγου κατά το 1934, αποτελούμενον εκ των κ.κ. Α. Καλωταίου, Προέδρου, Π. Χατζάρα, Αντιπροέδρου, Στ. Λέτσα, Γεν. Γραμματέως, Γ. Γεωργιάδου, Ειδικού, Α. Λινόπουλου, Ταμία, Ρ. Μαστοράκη, Α. Χαϊλαρίδη και Π. Βαρυπάτη, Συμβούλων, προέβη εις την διαρρύθμισιν και επισκευήν του υπάρχοντος κτιρίου και την επέκτασιν αυτού, συμφώνως προς τας ενδεδειγμένας ανάγκας του.

Ούτω κατά μεν το 1934 διερρυθμίσθη σημαντικώς και επισκευάσθη το αρχικόν κτίριον, κατά δε το 1937 επί Δ. Συμβουλίου εκ των κ.κ. Α. Καλωταίου, Προέδορυ, Π. Χατζάρα, Στ, Λέτσα, Γ, Πλακοτάρη, Ρ. Μαστοράκη, Μ. Σαραντή, Εμμ. Σαραφίδου, Ζ. Σαντούκα και Ν. Νικηφοριάδη, μελών, συνεπληρώθη η επέκτασις του κτιρίου εις το διπλάσιον του αρχικού μεγέθους.

Επίσης επετεύχθη επέκτασις της όπισθεν του κτιρίου αυλής διά 145 τετραγωνικών πήχεων, δωρεάς του αξιοτίμου κ. Ι. Λιβανού, εφοπλιστού, εκτιμώντος το έργον του Συλλόγου.

Η τεχνική συμβολή διά την επέκτασιν του κτιρίου, παρεσχέθη, όλως αφιλοκερδώς, υπό του διακεκριμένου αρχιτέκτονος και διευθυντού της τεχνικής υπηρεσίας της Εθνικής Τραπέζης Ελλάδος κ. Ν. Ζουμπουλίδου, ποικιλοτρόπως ενισχύσαντος τον Σύλλογον».

Το εξώφυλλο του Λευκώματος «ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ. ΑΘΗΝΑΙ. 1928 – 1938».

Το 1940 και έπειτα από αίτημα της τότε Βασιλικής Αεροπορίας, ο Σύλλογος παραχώρησε το Μέγαρό του για να στεγαστούν εκεί τα γραφεία της και ο ίδιος στεγάστηκε και συνέχισε τη λειτουργία και του έργο του, σε χώρο επί της Στοάς Καραντινού στη λεωφόρο τότε Θησέως, νυν Ελευθερίου Βενιζέλου.

Κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου (1940 – 1941), ο Σύλλογος μερίμνησε για τη φροντίδα των φαντάρων μας στο μέτωπο, καθώς προμηθεύονταν μαλλί το οποίο Κυρίες του Φιλόπτωχου Τμήματός του το μεταμόρφωναν σε φανέλες και ύστερα τις έστελναν, μαζί με τρόφιμα, τσιγάρα, κουβέρτες και λοιπά χρήσιμα είδη, «διά τον υπέρ πατρίδος μαχόμενον εθνικόν στρατόν», ενώ την ίδια περίοδο, το Μέγαρο του ιστορικού Συλλόγου λειτούργησε ως Ορφανοτροφείο για τα ορφανά του πολέμου, αλλά ακόμη και ως Αναρρωτήριο για τους τραυματίες πολέμου.

Στη συνέχεια, επιτάχθηκε από τους Ιταλούς ενώ ακολούθως – σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής – στεγάστηκε σ’ αυτό μία Φιλανθρωπική Εταιρία, η οποία είχε ως έδρα της τον Πειραιά και τελούσε υπό την προστασία του Υπουργείου Προνοίας (!!!).

Παρά το γεγονός ότι μετά τον πόλεμο και την Κατοχή το Μέγαρο θα έπρεπε να αποδοθεί στους ιδιοκτήτες του, δηλαδή στον Σύλλογο Κωνσταντινουπολιτών, αυτό δεν κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθεί άμεσα, καθώς μόλις περί τα τέλη Ιουλίου του 1946 άρχισε η σταδιακή αποχώρηση των παιδιών της Φιλανθρωπικής Εταιρείας που στεγάζονταν εκεί.

Τελικά, μετά από πολλές γραφειοκρατικές δυσκολίες και έπειτα από έξι ολόκληρα χρόνια, έφτασε η πολυπόθητη στιγμή που το Μέγαρο αποδόθηκε στους νόμιμους ιδιοκτήτες του, με το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου, να δημοσιεύει για τον λόγο αυτό στην τοπική εφημερίδα της εποχής «Τα Χρονικά της Καλλιθέας» και συγκεκριμένα στο φύλλο της Κυριακής 29 Σεπτεμβρίου 1946, την ακόλουθη σχετική ανακοίνωση:

Η ανακοίνωση του Δ.Σ. του Συλλόγου, στην τοπική εφημερίδα «Τα Χρονικά της Καλλιθέας» (29/09/1946).

Όντως, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, οι απαραίτητες επισκευές έγιναν και ο Σύλλογος εγκαταστάθηκε και πάλι στο Μέγαρό του.

Μάλιστα, με αφορμή αυτό το γεγονός, την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 1946 πραγματοποιήθηκε και η πρώτη εκδήλωση του Συλλόγου στον φυσικό του χώρο…

Στιγμιότυπο από την 1^η εκδήλωση που έγινε στο Μέγαρο του Συλλόγου, μετά την μετεγκατάστασή του σ’ αυτό.

Στις μέρες μας και παρά το πέρασμα του χρόνου, το Μέγαρο του Συλλόγου, χάρη και στις πολυετείς προσπάθειες τόσο των κατά καιρούς μελών των εκάστοτε Διοικητικών του Συμβουλίων, όσο και των απλών μελών και πολυπληθών φίλων του, εξακολουθεί να είναι πλήρως λειτουργικό και παρά την πρόσφατη προκλητική προσπάθεια αμαύρωσής του με τοποθέτηση μεταλλικού στεγάστρου ακριβώς μπροστά από την κεντρική του είσοδο, στέγαστρο που θα εξυπηρετούσε μεν τις ανάγκες των επιβατών που χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς που περνούν από την οδό Δημοσθένους, θα κάλυπτε δε πλήρως την είσοδο του σπάνιας ομορφιάς αυτού Μεγάρου, παραμένει πάντα επιβλητικό και αγέρωχο, αποπνέει σεβασμό, δίνει κύρος και κοσμεί την όλη περιοχή.

Βραδινή άποψη του επιβλητικού Μεγάρου του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, στις μέρες μας.

Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες από παλαιές δράσεις του ιστορικού Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών, αλλά και για το πως ήταν ο εσωτερικός χώρος του Μεγάρου του το μακρινό 1938.

Ιατρικές εξετάσεις ασθενών.