ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Περί…. κρίσεως!!!!

ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑ κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΣΑΛΤΟΥΤ

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια όλα και πιο συχνά διαβάζουμε σε ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα, σχετικά με την κρίση των ανθρωπιστικών αξιών. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που κάθε τόσο εμφανίζονται ως τιμητές της σύγχρονης ανήθικης στάσης ζωής μας, εκείνοι που μεγαλοφώνως κρίνουν τους άλλους χωρίς οι ίδιοι να κρίνουν εαυτόν. Η οικονομική κρίση δυστυχώς εξελίσσεται σε μια κρίση θεσμών και αξιών. Κλονίζεται συθέμελα η πίστη των πολιτών σε αρχές και αξίες, πάνω στις οποίες κτίστηκε για δεκαετίες ο κοινωνικό-οικονομικό-πολιτικός ιστός της Ελληνικής πολιτείας.

Κλονίζεται, ιδιαίτερα, η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς που συμβολίζουν τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη και τη χρηστή διοίκηση, και που για χρόνια σέβονταν και πίστευαν. Η κυριότερη πρόκληση πλέον, αλλά και το μεγαλύτερο μας καθήκον προς τη νέα γενιά του τόπου, είναι η «κάθαρση» του κοινωνικού –  οικονομικού – πολιτικού συστήματος, μέσω της αποφασιστικής και αποτελεσματικής αντιμετώπισης της διαπλοκής, της διαφθοράς και των σκανδάλων.

Διαπλοκές και σκάνδαλα που δεν έχουν να κάνουν με πολιτικά πρόσωπα, ιδεολογίες και αξίες, αλλά με τους εκπροσώπους των αξιών που φωνάζουν σαν προφήτες ενώ παράλληλα εκπροσωπούν τον παλιό κομματικό διεφθαρμένο τρόπο σκέψης, τις πελατειακές σχέσεις και εξ ολοκλήρου την ολική καταστροφή αξιών.

Οι ηθικές αξίες είναι ηθικοί νόμοι, άγρυπνοι φρουροί και φύλακες άγγελοι. Μπορεί η παράβασή τους να μην επιφέρει την επιβολή ποινής αλλά σίγουρα ταράζει αδυσώπητα τον έλεγχο της συνείδησής σου και οι τύψεις, που έρχονται ως αποτέλεσμα, δημιουργούν προβλήματα συνείδησης πολύ πιο σοβαρά από την επιβολή πραγματικών κυρώσεων.

Ηθική είναι ένα σύνολο αρχών, κανόνων και αξιών που κατευθύνουν την πράξη. Μια πράξη είναι ηθική, όταν το υποκείμενο την πράττει χωρίς προκατάληψη, χωρίς υστεροβουλία, και χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψιν τον κίνδυνο της κυρώσεως ή την προσδοκία της ανταμοιβής. Η αξία της ηθικής έγκειται κυρίως στη συνειδητή επιλογή μιας ενέργειας με γνώμονα το πρέπον, το προσήκον, το ενδεδειγμένο, το δέον γενέσθαι. Ως μόνη αμοιβή της έχει την εσωτερική ικανοποίηση ότι με την πράξη αυτή ορθώνεται το καλό.

Η ηθική είναι σχέση προς τον άλλο, σεβασμός των δικαιωμάτων, των αναγκών και των επιθυμιών του, που έχει σαν αποτέλεσμα την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Αυτό σημαίνει ότι η ηθική δεν αρκείται μόνο στον προσδιορισμό του τι είναι καλό και σωστό, αλλά προϋποθέτει και την υλοποίησή του. Χωρίς την πρακτική εφαρμογή η αξία του καλού μένει, απλώς, στο χώρο της προθέσεως. Η «πολιτική», από την άλλη, είναι μια από τις γνωστές λέξεις που μαζί με τη φιλοσοφία και τη δημοκρατία κληροδότησε ο αρχαίος ελληνικός κόσμος στην ιστορία των ιδεών. Η λέξη κατάγεται από τον «πολίτη» και ο πολίτης από την «πόλη». Την αρχαία πόλη δεν την έκαναν τα κτήρια και οι δρόμοι, αλλά η οργανωμένη κοινωνική ζωή των κατοίκων, με την πολιτική, οικονομική και θρησκευτική συνεργασία των μελών της.

Πολιτική είναι η τέχνη του άρχειν αλλά και του άρχεσθαι, η τέχνη του τρόπου με τον οποίο οφείλει να μετέχει κανείς αποτελεσματικά στα κοινά, στο δημόσιο βίο της χώρας του, είτε ως άρχων είτε ως αρχόμενος, αφού οι ευθύνες όπως και τα έργα μοιράζονται τόσο στους διοικούντες όσο και στους διοικούμενους Ο Πλάτων, έπλασε τους ακέραιους ηθικά πολιτικούς ηγέτες, κυρίως ως φύλακες της πόλης και του δηµοσίου συµφέροντος. Οι ηγέτες αυτοί υπήρξαν οι ιδανικοί πολιτικοί της κοινωνικής ουτοπίας του Πλάτωνα. Αλλά και ο Αριστοτέλης, στα Πολιτικά, υποστηρίζει ότι υπάρχει απόλυτη συνάφεια ηθικής και πολιτικής, καθώς η πόλη είναι προϋπόθεση δημιουργίας ηθικών ανθρώπων.

Η πόλη δεν έχει στόχο μόνο την επιβίωση των ανθρώπων, αλλά την οργανωμένη και τελειολογικά προσανατολισμένη συνύπαρξη που εξασφαλίζει το ευ ζην. Το απόφθεγμα του Αριστοτέλη «ο άνθρωπος είναι από τη φύση του πολιτικό ζώο», έχει και την ηθική του διάσταση. Η ηθική πολιτική δεν έχει απόλυτη ιδεολογία. Στο κάτω κάτω, ο Φάουστ πάντα έλεγε: «ότι με την δύναμη της αλήθειας εγώ, όσο ζω κατέκτησα το σύμπαν».  Ένα μοτίβο που πέραν της πολίτικης ισχύει σε ανθρώπους τέτοιων διαστάσεων.

Βλέπουμε σήμερα πολλούς πολίτες εξοργισμένους με τους πολιτικούς αλλά και πολλούς πολιτικούς να θεωρούν, μόνοι τους, τον εαυτό τους ως άξιο παράδειγμα πολιτικής ηθικής. Πολίτες, λοιπόν, χωρίς πολιτική συνείδηση, σκέψη και βούληση και ένα πολιτικό κατεστημένο χωρίς πολιτική συνείδηση που σαν σκοπό έχει την ύλη και τον πλούτο. Οι πολίτες έχουν τη δύναμη μέσω των εκλογών, να αλλάξουν τα πράγματα, αλλά έχουν τη δυνατότητα να σκεφτούν πολιτικά; Να σκεφτούν το καλό της χώρας και όχι το δικό τους; Έχουν αξίες, ιδανικά, προσωπική ηθική; Έχουν οι πολίτες τη δυνατότητα να σκεφτούν πως δεν φταίει η Δημοκρατία για τα προβλήματα της κοινωνίας μας αλλά οι επιλογές των προσώπων στα οποία έδωσαν την εξουσία;

Αυτές είναι οι αλήθειες που θα μας βοηθήσουν λοιπόν να κατακτήσουμε το σύμπαν. Τρία προσόντα πρέπει να έχουν όσοι πρόκειται να αναλάβουν τη διακυβέρνηση ενός κράτους. Πρώτον, φιλία προς το υπάρχον καθεστώς. Δεύτερον, την απαραίτητη ικανότητα. Και τρίτον, την αρετή εκείνη και την αγάπη προς τη δικαιοσύνη που ταιριάζουν στο κράτος στο οποίο ζουν.Στην πράξη υπάρχει μονάχα πλούτος και σκανδαλώδη προνόμια.

Αν η πολιτική τάξη, στο σύνολό της, δεν είναι σε θέση να σκεφτεί σοβαρά για το τι πραγματικά συμβαίνει στην κοινωνία, δεν θα είναι έκπληξη η λεγόμενη δημοκρατία μας να αλλοιωθεί τόσο πολύ που ακόμη και απολυταρχικά καθεστώτα να φαίνονται πιο δημοκρατικά.

Εν κατακλείδι, η ετυμολογία της ηθικής είναι οι καθιερωμένες μορφές συμπεριφοράς που χαρακτηρίζουν έναν πολιτισμό, και η πολιτική ηθική θα πρέπει να υπηρετεί τον πολιτισμό. Ο όποιος πολιτισμός βεβαίως δεν χαρακτηρίζεται με το ποιος…. φωνάζει και κάνει ad hominem προσβολές σε αντίπαλα όργανα, αλλά ποιος είναι ικανός να διευρυνθεί και να διευρύνει τον πολιτισμό.

Και καλή χρόνια σε όλους από εμένα.

Και στην οικογένεια.

Και στην Καλλιθέα.

Και σε όλη την Ελλάδα.

Ο κ. Αλέξανδρος Σαλτούτ.

** Ο κ. Αλέξανδρος Σαλτούτ έχει σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες και Διεθνείς Σχέσεις, με γνώσεις Νομικής και Οικονομικών, ενώ κατέχει Master στο πολιτικό μάρκετινγκ, από το Πανεπιστήμιο της Ρώμης.